Bugün çok, çok, çok ama çok önemli bir konuya değinmek istedim; "Çocukluk çağı kanserleri". Ek olarak da neredeyse her yaygın hastalığın bir farkındalık günü olduğu gibi, çocukluk çağı kanserinin de bir farkındalık günü varmış. 15 Şubat Çocukluk Çağı Kanser Günü...
Ülkemizde maalesef ki kanser çok yaygın bir hastalık. Bunun sebepleri biyolojik olarak genetik faktörler olabildiği gibi teknolojinin gelişimiyle artan radyasyon oranı, giderek tüketimi artan GDO'lu besinler gibi faktörler kanser yapıcı sebep olarak görülüyor hatta bir rivayete göre de hala Çernobil faciasının izlerinin de olduğu söyleniyor.
Nedir Bu Kanser?
Kanserin ne olduğuna yani en başa dönmek gerekirse; kanser, bir organ ya da dokudaki hücrelerimizin düzensiz çoğalmasıyla ortaya çıkan kötü huylu tümörlere denir. Her yıl dünyada ki kanser oranı gittikçe artmaktadır fakat doğru orantı olarak da yine tedavi koşulları iyileşmektedir. Sayısal istatistiklere dayandırmak gerekirse, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü'nün web sitesinde 2017 yılındaki araştırmalarına göre Türkiye'de erkekler en sık görülen 5 kanser sırasıyla; Akciğer, Prostat, Kolerektal (Kalın bağırsak) , Mesane ve Mide kanserleri iken, kadınlarda aynı şekilde; Meme, Tiroid, Kolerektal (Kalın bağırsak), Rahim ve Akciğer kanserleridir.
Çocukluk Çağı Kanserleri
Asıl üstüne düşülmesi gereken kanser grubu olarak açıkçası çocukluk çağı kanserlerini görüyorum. Çünkü teşhisi daha zor olmaktadır. 0-17 yaş arasındaki kişilerde görülen kanser türlerine "çocukluk çağı kanserleri" deniliyor. Peki nedir bu çocukluk çağı kanser türleri?
1- Lösemi (Kan kanseri)2- Lenfoma (Beze kanseri)
3- Beyin Tümörü
4- Kemik Tümörü
5- Böbrek Tümörü (Wilms tümörü)
6- Nöroblastom (Böbreküstü bezi tümörü)
7- Sarkom (Yumuşak doku ve kas tümörü)
8- Retinablastom (Retinada görülentümör)
9- Germ Hücreli Tümör (Üreme hücrelerinin vücutta başka bölgelere giderek oluşturduğu tümör)
10- Karaciğer Tümörü
Çocuklarda kanserin sebebi ne yazık ki hala bilinememektedir. Genetik ve çevresel faktörlerin birbirleriyle etkileşimli olarak ortaya çıktığı düşünülmektedir. Yukarıda da belirttiğim sebepler yetişkinlerde kansere sebep olurken çocuklarda bu pek mümkün değildir.
Dünyada yılda 160.000 çocuk, Türkiye’de ise 3.000 kadar çocuk kanser tedavisi görmektedir. Kanser, çocuklarda yetişkinlere oranla çok daha nadirdir ama yine de enfeksiyonlar, kalp hastalıkları ve kazalardan sonra 4. en sık ölüm sebebidir. Çocuklarda kanser yetişkinlere oranla 100 kez daha az görülür.
Türkiye’de ve tüm dünyada çocukluk çağında en sık görülen hastalık lösemidir. İkinci sıklıkta yurdumuzda lenf bezi kanserleri (Hodgkin ve Hodgkin-dışı lenfoma) görülür. Onu sırasıyla sinir sistemi tümörleri, nöroblastom, Wilms tümörü ve yumuşak doku sarkomu (rabdomiyosarkom) izler. Kemik, deri, göz ve karaciğer tümörleri ise daha nadirdir.
Erken Teşhisin Önemi
Artık kamu spotları dahil her yerde şu slogan var; "Kanserden korkmayın, geç kalmaktan korkun". Burada ister istemez erken teşhisin önemini az çok anlıyoruz. Bunun yolu da yetişkinlerde düzenli check-up yaptırmalarından geçiyor. Annem 2007'de her kadının yaptırması gereken genel rahim muayenesini yaptırırken rahminde evreleşme sürecine daha girmemiş bir tümör farkedildi. Hemen müdahale ederek rahimi aldılar. Kemoterapi olmasına bile gerek kalmadı. Biz bunu büyük şans olarak nitelendiriyoruz. Çocuklardak, kanserin erken teşhis noktasında ise işler biraz daha zorlaşıyor. Çok küçük çocuk yaşlarda olan çocuklarda iletişim tam sağlanamadığı için dertlerini anlatamıyorlar, ebeveynlerinin de, doktorların da doğal olarak akıllarına ilk olarak kanser gelmiyor. Bu yüzden çocuklardaki erken teşhis olayı daha zor durumdadır. Benim hikayemde bu bağlamda bir geç kalış ama sonucu mucize olan bir örnek. Herkes bu kadar şanslı ne yazık ki değil...
Erken teşhisin önemi pekiştirmek amaçlı çocukların kanserden sağ kalım oranları şu şekildedir;
Çocukluk çağı lösemilerinin 1960’lı yıllarda % 5’i iyileştirilebilirken, günümüzde % 75-80’i iyileşebilmektedir.
Hodgkin hastalığı % 90, Hodgkin-dışı lenfoma % 75 iyileşmektedir.
Kemik tümörü olan osteosarkom ve Ewing sarkom, tedaviye erken başlanmışsa % 60 iyileştirilebilir. Böbrek tümörü Wilms ise % 90 iyileştirilebilir.
Beyin tümörü tanısı alan çocukların %50’den fazlası tedaviyi başarıyla tamamlamaktadır.
Germ hücreli tümörlerde %60-80 tam şifa elde edilir.
Evre 1 nöroblastomda tümör çıkarıldığında sağkalım % 95-100, evre 2’de tümör çıkarıldığında sağkalım % 85’dir. Tümörün tam çıkarılamadığı evre 3 vakalarda sağkalım % 30-50 iken, evre 4 vakalarda sağkalım % 10-15’tir.
Rabdomiyosarkomda iyileşme şansı % 70 civarındadır.
Retinoblastomun ilk iki evresinde sağ kalım %100’lerdedir.
Ama unutmayınız; "Mucizeler için asla umut tükenmez"
Mutlulukla kalın!
(kaynak: https://www.kacuv.org/wp-content/uploads/2015/05/CocuklukCag%C4%B1Kanseri1.pdf )
Yorumlar
Yorum Gönder